Θουκυδίδης - Μια εξορία που γέννησε την ιστορία
Το 424 π.Χ και ενώ είχε αναλάβει ως εκλεγμένος στρατηγός τη διοίκηση των πλοίων που περιπολούσαν την περιοχή γύρω από τη Θάσο, συνέβη ο Βρασίδας να καταλάβει την Αμφίπολη. Ο Θουκυδίδης άργησε να φτάσει και κατηγορήθηκε για ολιγωρία από τους συμπολίτες του, με αποτέλεσμα να εξοριστεί για 20 χρόνια. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν πληροφορίες ικανές να μας οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα, σχετικά με την ευθύνη που έφερε ο Θουκυδίδης για την ήττα.
Εγκαταστάθηκε στον τόπο καταγωγής του, στα κτήματα που είχε στη Σκαπτή Ύλη και ταξίδεψε πολύ κατά τη διάρκεια της εξορίας του. Ο ίδιος αναφέρει πως αυτή η συγκυρία του έδωσε τη δυνατότητα να συγγράψει την ιστορία του, αφού μπόρεσε να επισκεφτεί πολλούς διαφορετικούς τόπους και να συλλέξει στοιχεία και μαρτυρίες, καθώς και να συναναστραφεί Πελοποννήσιους, γνωρίζοντας καλύτερα τους εχθρούς των Αθηναίων. Για κάποιο διάστημα, φαίνεται ότι έμεινε και στη διάσημη αυλή του βασιλιά Αρχέλαου.
Γνωρίζουμε ότι επέστρεψε στην Αθήνα το 404 π.Χ, αλλά η παραμονή του ήταν σύντομη. Μια μαρτυρία λέει ότι πέθανε λίγο καιρό αργότερα, ίσως και μέσα στο ίδιο έτος, και τάφηκε στα Κιμώνεια μνήματα, στη Μελιτική Πύλη. Κάποιοι ισχυρίζονταν, από την αρχαιότητα κιόλας, πως στην Αθήνα υπήρχε μόνο το κενοτάφιό του και τα οστά του είχαν μεταφερθεί στη Θράκη, ενώ άλλοι έλεγαν ότι έμεινε για λίγο στην Αθήνα και επέστρεψε στη Θράκη όπου και πέθανε. Η τελευταία άποψη θεωρείται πιο πιθανή από τους περισσότερους ιστορικούς.
Υπήρξαν επίσης φήμες πως δολοφονήθηκε, αλλά αυτές μάλλον οφείλονται στο ότι η ιστορία του διακόπτεται απότομα, γεγονός που πυροδότησε διάφορα σενάρια, τα οποία όμως δεν επιβεβαιώνονται.
Αριστοφάνης - Ένας ελεύθερος κωμικός
Γνωρίζουμε ότι γεννήθηκε στον δήμο Κυδαθήναιον, το πρώτο του έργο παραστάθηκε το 429 π.Χ
και η σταδιοδρομία του ανθεί σε μία περίοδο που τα πολιτικά πράγματα στην Αθήνα έχουν γίνει εξαιρετικά εύθραυστα. Η σάτιρα του μεγάλου κωμικού θα στραφεί εναντίον των κρατούντων και ειδικά εναντίον του δημαγωγού Κλέωνα. Στους "Αχαρνείς" του, μας λέει πως ο Κλέων δεν άντεξε την κριτική του και του άσκησε δίωξη, ίσως κατηγορώντας τον πως δεν ήταν Αθηναίος πολίτης (γραφή ξενίας), οπότε όφειλε να πληρώνει τον αντίστοιχο φόρο. Η κατηγορία μπορεί να βασίστηκε στο ότι η οικογένεια του Αριστοφάνη είχε αποκτήσει κτήματα στην Αίγινα, όταν αυτή καταλήφθηκε από τους Αθηναίους. Ωστόσο, από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο Αριστοφάνης φυλακίστηκε ή τιμωρήθηκε με κάποιον άλλο τρόπο ή για άλλο λόγο. Άλλωστε, δεν φαίνεται να επηρεάστηκε η σταδιοδρομία του Κλέωνα, αφού τη χρονιά που παίχτηκαν οι "Ιππείς", η σκληρότερη σάτιρα εναντίον του, οι Αθηναίοι τον εξέλεξαν στρατηγό.
Μάλλον συντηρητικός στις πολιτικές του θέσεις, ο Αριστοφάνης διακωμώδησε τον "μοντέρνο" Ευριπίδη και τον άτακτο Αλκιβιάδη, εκφράζοντας την αγωνία του για τις παραδοσιακές αξίες που είχαν τεθεί υπό αμφισβήτηση και κινδύνευαν να χαθούν.
Η μόνη υπόθεση που μπορούμε να κάνουμε για τον θάνατό του, είναι πως θα πρέπει να συνέβη λίγο μετά το 388 π.Χ. Δεν έχουμε καμία απολύτως πληροφορία για τον τόπο ή τον τρόπο θανάτου του.
© Αθηνά Ταρλά