Άλλες παραδόσεις αναφέρουν πως γονείς του ήταν ο Ήλιος (ένας από τους Τιτάνες) και η Γη. Σύμφωνα με αυτές ο ποταμός αρχικά ονομαζόταν Φόρβας και μια μέρα που ο Αχελώος τον διέσχιζε, πληγώθηκε από ένα βέλος που προκάλεσε το θάνατό του. Έπεσε μέσα στον ποταμό που από τότε πήρε το όνομά του.
Ήταν πατέρας πολλών πηγών, της Κασταλίας στους Δελφούς, της Πειρήνης στην Κόρινθο, της Δίρκης στη Θήβα και της Καλλιρρόης.
Ο Αχελώος ήθελε να νυμφευθεί τη Δηιάνειρα, κόρη του Οινέα, βασιλιά της Καλυδώνας. Το χάρισμα όμως που είχε ο θεός να μπορεί να αλλάζει μορφές έκανε διστακτική τη Δηιάνειρα, γι' αυτό μόλις τη ζήτησε σε γάμο ο Ηρακλής εκείνη δέχτηκε. Οι δυο μνηστήρες πολέμησαν για χάρη της. Πάνω στη μάχη ο Αχελώος μεταμορφώθηκε σε ταύρο και ο Ηρακλής κατάφερε να του ξεριζώσει ένα κέρατο. Αμέσως ο Αχελώος παραδέχτηκε την ήττα του, ζήτησε πίσω το κέρατό του κι αφού το πήρε έκανε δώρο στον Ηρακλή ένα κέρατο της κατσίκας Αμάλθειας, της τροφού του Δία, που ήταν γεμάτο με φρούτα και άνθη. Άλλοι αναφέρουν πως αυτό το κέρατο ήταν το κέρατο του Αχελώου.
Του αποδίδουν και τη δημιουργία των Εχινάδων Νήσων, που βρίσκονται στην Εκβολή του ποταμού.
Κάποτε τέσσερις Νύμφες θυσίαζαν στις όχθες του και ξέχασαν να επικαλεστούν το όνομά του. Ο θεός οργίστηκε, ανέβασε τη στάθμη του και τις παρέσυρε στη θάλασσα και έγιναν νησιά.
Το πέμπτο νησί της ομάδας των Εχινάδων, η Περιμήλη, ήταν μια νέα κοπέλα που την είχε αγαπήσει ο θεός. Ο πατέρας της, ο Ιπποδάμας, θύμωσε με την κόρη του και την έριξε στον ποταμό, τον καιρό που ήταν έτοιμη να γεννήσει. Ύστερα από παράκληση του Αχελώου, η κοπέλα μεταμορφώθηκε σε νησί από τον Ποσειδώνα.
Τον παρίσταναν με κεφάλι ταύρου και σώμα γίγαντα.
Βιβλιογραφία - πηγές
Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, 6, 19, 12 ,5
Μεγαρεῖς δὲ οἱ πρὸς τῇ Ἀττικῇ
θησαυρόν τε ᾠκοδομήσαντο καὶ ἀναθήματα ἀνέθεσαν
ἐς τὸν θησαυρὸν κέδρου ζῴδια χρυσῷ διηνθισμένα,
τὴν πρὸς Ἀχελῷον Ἡρακλέους μάχην· Ζεὺς δὲ ἐνταῦθα
καὶ ἡ Δηιάνειρα καὶ Ἀχελῷος καὶ Ἡρακλῆς ἐστιν, Ἄρης
τε τῷ Ἀχελῴῳ βοηθῶν.
θησαυρόν τε ᾠκοδομήσαντο καὶ ἀναθήματα ἀνέθεσαν
ἐς τὸν θησαυρὸν κέδρου ζῴδια χρυσῷ διηνθισμένα,
τὴν πρὸς Ἀχελῷον Ἡρακλέους μάχην· Ζεὺς δὲ ἐνταῦθα
καὶ ἡ Δηιάνειρα καὶ Ἀχελῷος καὶ Ἡρακλῆς ἐστιν, Ἄρης
τε τῷ Ἀχελῴῳ βοηθῶν.
Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, 8, 24, 11 ,5
τὰς δὲ Ἐχινάδας νήσους ὑπὸ τοῦ Ἀχελῴου μὴ σφᾶς
ἤπειρον ἄχρι ἡμῶν ἀπειργάσθαι γέγονε δὴ αἰτία τὸ
Αἰτωλῶν ἔθνος, γεγόνασι δὲ αὐτοί τε ἀνάστατοι καὶ
ἡ γῆ σφισι πᾶσα ἠρήμωται· ταῖς Ἐχινάσιν οὖν ἅτε
ἀσπόρου μενούσης τῆς Αἰτωλίας οὐχ ὁμοίως ὁ Ἀχελῷος
ἐπάγει τὴν ἰλύν.
ἤπειρον ἄχρι ἡμῶν ἀπειργάσθαι γέγονε δὴ αἰτία τὸ
Αἰτωλῶν ἔθνος, γεγόνασι δὲ αὐτοί τε ἀνάστατοι καὶ
ἡ γῆ σφισι πᾶσα ἠρήμωται· ταῖς Ἐχινάσιν οὖν ἅτε
ἀσπόρου μενούσης τῆς Αἰτωλίας οὐχ ὁμοίως ὁ Ἀχελῷος
ἐπάγει τὴν ἰλύν.
Σέξτος Εμπειρικός, Adversus Mathematicos, 9, 183, 2
εἰ δὲ ὁ Ποσειδῶν θεός
ἐστι, καὶ ὁ Ἀχελῷος ἔσται θεός· εἰ δὲ ὁ Ἀχελῷος,
καὶ ὁ Νεῖλος· εἰ ὁ Νεῖλος, καὶ πᾶς ποταμός· εἰ πᾶς
ποταμός, καὶ οἱ ῥύακες ἂν εἶεν θεοί· εἰ οἱ ῥύακες,
καὶ αἱ χαράδραι.
ἐστι, καὶ ὁ Ἀχελῷος ἔσται θεός· εἰ δὲ ὁ Ἀχελῷος,
καὶ ὁ Νεῖλος· εἰ ὁ Νεῖλος, καὶ πᾶς ποταμός· εἰ πᾶς
ποταμός, καὶ οἱ ῥύακες ἂν εἶεν θεοί· εἰ οἱ ῥύακες,
καὶ αἱ χαράδραι.
Ψευδο-Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, 2, 148, 5
καὶ τὴν μὲν Δηιάνειραν γαμεῖ, τὸ δὲ κέρας Ἀχελῷος λαμβάνει,
δοὺς ἀντὶ τούτου τὸ τῆς Ἀμαλθείας.
δοὺς ἀντὶ τούτου τὸ τῆς Ἀμαλθείας.
Λιβάνιος, Προγυμνάσματα, 2, 31, 1, 3
Δηιάνειραν τὴν Οἰνέως ἐπόθει μὲν Ἡρακλῆς, ἀντε-
πόθει δὲ καὶ Ἀχελῷος ὁ ποταμός.
πόθει δὲ καὶ Ἀχελῷος ὁ ποταμός.
Σχόλια στο Σοφοκλή
τότε οὖν ὁ Ἡρακλῆς καὶ χερσὶ καὶ τόξοις
ἐμάχετο, ὁ δὲ Ἀχελῷος τοῖς κέρασινι.
ἐμάχετο, ὁ δὲ Ἀχελῷος τοῖς κέρασινι.
πηγή : theogonia
