Σελίδες


Πέμπτη 31 Ιουλίου 2014

Μελάμπους, ο μέγας θεραπευτής του Άργους



Ο Μελάμπους*, μάντης, ιατρομάντης και καθαρτής των πρωίμων ιστορικών χρόνων, είναι άμεσα συνδεδεμένος με το Άργος. Μορφή εξέχουσα της ελληνικής μυθολογίας, υμνήθηκε ιδιαίτερα κατά την αρχαιότητα. Ένα μεγάλο έπος που θεωρείται, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ότι περιελάμβανε τουλάχιστον τρία βιβλία, ίσως και περισσότερα, έφερε την ονομασία Μελαμπόδεια ή Μελαμποδία. Δυστυχώς δεν έχει διασωθεί.
Οι προσπάθειες των ερευνητών κατόρθωσαν μόνον να ταυτίσουν ορισμένα αποσπάσματα και να οδηγήσουν σε κάποια συμπεράσματα. Αρχικά ο Marckscheffel ανεγνώρισε ότι η Μελαμποδία ξεκινώντας από τον Μελάμποδα διηγείτο την ιστορία των περιφημότερων Ελλήνων μάντεων και εξυμνούσε με λαμπρά παραδείγματα την μαντική τους τέχνη (Loffler, σελ. 30).
Ο Friedlander στα Argolica, 1905, υποστήριξε τη γνώμη ότι η Μελαμποδία ήταν ένα γενεαλογικό έπος που διηγείτο, ακολουθώντας χρονολογική σειρά, τους μύθους τους συνδεδεμένους με τα ονόματα των μάντεων του γένους των Μελαμποδιδών.
Νεότερη εργασία στο θέμα της Μελαμποδίας παρουσίασε η Ingrid Löffler, στα Beitrage zur klassischen Philologie το 1963. Η Loffler καταλήγει ότι η Μελαμποδία πρέπει να ακολουθούσε τη γενεαλογική σειρά του Ησιόδου, αλλά η διήγηση πρέπει να ήταν πολύ πιο ζωντανή, διότι περιελάμβανε ένα πλούσιο υλικό λαϊκών παραδόσεων (σελ. 3).
Παρ’ όλες όμως τις προσπάθειες, η Μελαμποδία παραμένει κατά το μεγαλύτερο μέρος άγνωστη και μαζί της ίσως πολλοί από τους αρχαίους μύθους, τους συνδεδεμένους με τον Μελάμποδα. Σε ότι όμως αφορά το Άργος οι μαρτυρίες που έχουμε είναι αρκετά ικανοποιητικές. Ο Μελάμπους αναδεικνύεται μέγας θεραπευτής. Στο Άργος κατόρθωσε να θεραπεύσει τις κόρες του βασιλιά Προίτου ή κατ’ άλλους, τις γυναίκες των Αργείων από την πάθηση που η αρχαιότητα την χαρακτηρίζει ως μανία. Ανάμεσα στις θεραπευτικές μεθόδους που εφήρμοσε, ανήκει και ο καθαρμός με τον μέλανα    ελλέβορο.

Σάββατο 26 Ιουλίου 2014

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΟΙ ΚΕΝΤΑΥΡΟΙ


Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι Κένταυροι ήταν μια φυλή «τερατωδών» υπάρξεων, οι οποίες είχαν ανθρώπινο κεφάλι, κορμό και χέρια, ενώ από τη μέση και κάτω είχαν αλογίσιο σώμα. Κατοικούσαν κυρίως στα δάση του ό ρους Πηλίου της Μαγνησίας, στην αρχαία Θεσσαλία, όπου ζούσαν σε σχεδόν άγρια κατάσταση. Φημολογείται ότι κατάγονταν από τον Ιξίονα, γιο του Φλεγύα, βασιλιά των Λαπίθων. Ο μύθος λέει πως εκείνος δίνοντας δείγματα του κακού χαρακτήρα του είχε δολοφονήσει με δόλο τους γονείς της συζύγου του. Κατόπιν προσέφυγε στον Δία, ο οποίος και δέχθηκε να τον εξαγνίσει από το μίασμα των φόνων που τον βάρυνε. Ο βασιλιάς των θεών, μάλιστα, τον συμπάθησε τόσο, ώστε τον κάλεσε σε θεϊκό γεύμα στον Όλυμπο, όπου ο Ιξίων μέθυσε και, παραγνωρίζοντας τη θεϊκή τιμή που του αποτιόταν, θέλησε να αποπλανήσει την Ήρα και να συνευρεθεί μαζί της. Υπέθετε ότι και αυτή θα συναινούσε στις ορέξεις του και ότι θα εκμεταλλευόταν δεόντως την ευκαιρία προκειμένου να εκδικηθεί τον Δία για τις συχνές απιστίες του. Ο Ζευς, όμως, μαντεύοντας τις προθέσεις του Ιξίονα, έδωσε σε ένα σύννεφο τη μορφή της συζύγου του και ο Ιξίων, υπερβολικά μεθυσμένος, δεν κατάλαβε την απάτη με αποτέλεσμα να συνευρεθεί με το σύννεφο Ήρα. Ο Δίας τον συνέλαβε επ’ αυτοφώρω και τότε πρόσταξε τον Ερμή να τον μαστιγώσει ανηλεώς έως ότου εκείνος επαναλάβει τη φράση: «Πρέπει να τιμάμε τους ευεργέτες μας». Κατόπιν τον έδεσε σε έναν πύρινο τροχό που περιστρεφόταν αέναα στον ουρανό. Η ψεύτικη Ήρα μετά τη συνεύρεση της με τον Ιξίονα ονομάσθηκε Νεφέλη (σύννεφο) και γέννησε το απόβλητο παιδί αυτής της επαφής, που ήταν ένα δίμορφο ον, το οποίο έλαβε το όνομα Κένταυρος. Εκείνος μεγαλώνοντας συνευρέθηκε με τη σειρά του με τις φοράδες της Μαγνησίας, με αποτέλεσμα να γεννηθούν οι αλογοκένταυροι, με το τετράποδο, αλογίσιο σώμα από τη μέση και κάτω και ανθρώπινο από τη μέση και πάνω. Γνωστοί οι Κένταυροι έγιναν κυρίως από τη διαμάχη τους με τους γειτονικούς τους Λαπίθες, με τους οποίους τους χώριζε μια βαθιά έχθρα, μολονότι μυθολογικά είχαν την ίδια καταγωγή, από τον προγονό τους Λαπίθη βασιλιά Ιξίονα. Όταν ένας άλλος βασιλιάς των Λαπίθων, ο Πείριθος, τους κάλεσε στον γάμο του με την Ιπποδάμεια, εκείνοι δεν μπόρεσαν να ελέγξουν τον εαυτό τους και, αφού πρώτα μέθυσαν από το πολύ κρασί, που για πρώτη φορά γεύονταν, ακολούθησαν το παράδειγμα του προγόνου τους Ιξίονα και, προσβάλλοντας τον υψηλό τους οικοδεσπότη, προσπάθησαν να ασελγήσουν στη νύφη του, καθώς και στα νεαρά αγόρια που παρευρίσκονταν στον γάμο. Περιγράφοντας αυτή τη συμπεριφορά τους ο μύθος αφ’ ενός καταδεικνύει πως ήταν γνήσιοι απόγονοι του Ιξίονα, αφού μιμούντο επακριβώς τις πράξεις του και αφ’ ετέρου αφήνει εντέχνως να διαφανεί η ημιάγρια κατάσταση στην οποία ζούσαν οι Κένταυροι. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ακολούθησε μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων, η οποία διήρκεσε μέχρι τη νύκτα και στο τέλος της οποίας οι Κένταυροι νικήθηκαν κατά  κράτος. Βοηθός των Λαπίθων σε αυτό τον πόλεμο στάθηκε ο Αθηναίος βασιλιάς Θησέας, ο οποίος μετά την νικηφόρο για τον ίδιο και τους συμμάχους του έκβαση της μάχης οδήγησε τους Κενταύρους στη χώρα των Αιθίκων,  μια περιοχή κοντά στο όρος Πίνδος, αναγκάζοντας τους να εγκαταλείψουν το Πήλιο. Εκείνοι όμως ανασυγκρότησαν γρήγορα τις δυνάμεις τους και εισέβαλαν στην περιοχή των Λαπίθων, τους νίκησαν και τους κατέσφαξαν, αναγκάζοντας όσους επέζησαν να εγκατασταθούν στη Φολόη της Ήλιδας, κοντά στον Μαλέα.
Το περιστατικό αυτό της κτηνώδους ασέλγειας που προαναφέραμε δεν είναι το μόνο, αφού οι Κένταυροι στις σελίδες της ελληνικής μυθολογίας φέρονται ως αναμεμιγμένοι σε ένα πλήθος αποπειρών βιασμού, όπως εκείνοι της Αταλάντης ή της Δηιάνειρας από τον Κένταυρο Νέσσο.

Παρασκευή 25 Ιουλίου 2014

Βιβλία που λογοκρίθηκαν ανά τους αιώνες


Ρεπορτάζ: Νίκη Παπάζογλου

Τα έργα που μπήκαν στο στόχαστρο της εξουσίας


«Έχουμε το φυσικό δικαίωμα να χρησιμοποιούμε τις πένες μας, όπως τις γλώσσες μας, με δική μας ευθύνη», είχε πει το 1764 ο Βολταίρος, ένας από τους πρώτους συγγραφείς που τοποθετήθηκαν στο πυρ το εξώτερο από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Κάθε χώρα παρουσιάζει τους δικούς της νόμους για το λίβελο, την βλασφημία, την αισχρολογία, ή ακόμα και την ανταρσία έναντι της εξουσίας. Η λογοκρισία συναντάται σε διάφορες μορφές από τη στιγμή που οι άνθρωποι άρχισαν να επικοινωνούν μεταξύ τους, και αναδιαμορφώνεται ανάλογα με την ηθική της κάθε εποχής.

Με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν την Παγκόσμια Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το άρθρο 19 της οποίας αναφέρει πως «καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης, που σημαίνει το δικαίωμα να μην υφίσταται δυσμενείς συνέπειες για τις γνώμες του και το δικαίωμα να αναζητά, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες, με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης και από όλο τον κόσμο».

Ακόμα όμως και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο σκοταδισμός, ο νέο-συντηρητισμός και ο πουριτανισμός δεν υποχώρησαν και η διάδοση ιδεών μέσω των βιβλίων κυνηγήθηκε άγρια ακόμη και στις νεότερες δεκαετίες. Οι περιπτώσεις βιβλίων που διώχθηκαν, τόσο στην Ελλάδα όσο και σ’ ολόκληρο τον κόσμο είναι εκατοντάδες. Οι λόγοι τις λογοκρισίας των συγγραφέων και των έργων τους υπήρξαν άλλοτε πολιτικοί, άλλοτε θρησκευτικοί ακόμα και οικονομικοί…

Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας

Το πρώτο μεγάλο πλήγμα που έμεινε στην ιστορία , ήταν αυτό της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Ο «ναός της γνώσης» της Αιγύπτου περιείχε μια σειρά βιβλίων που είχαν μπει στη «μαύρη λίστα» της τότε εποχής. Η πυρκαγιά και η «μετακόμιση» της Βιβλιοθήκης έμεινε ανεξιχνίαστη.

Τα «Ανάλεκτα» του Κομφούκιου


 Επόμενο κρούσμα απαγόρευσης κυκλοφορίας που συναντάμε είναι τον 3ο αιώνα π. Χ. στην Κίνα, εις βάρος του φιλοσόφου Κομφούκιου. Τα «Ανάλεκτά» του, που αποτέλεσαν πρότυπο διαβίωσης για πολλές γενιές Κινέζων, κάηκαν από τον κινέζο αυτοκράτορα, το 250 π. Χ. και μαζί τους και όσοι το είχαν στην κατοχή τους…

Η Βίβλος

Το best seller όλων των εποχών, η Βίβλος, που κυκλοφορεί σήμερα σχεδόν σε όλες τις γλώσσες πουλώντας εκατομμύρια αντίτυπα, έγινε η αιτία για να ριχθεί στην πυρά ο πρώτος μεταφραστής του στην αγγλική γλώσσα, ονόματι Ταιλάντερ, με την κατηγορία του αιρετικού.

Ο Ντε Σαντ

Ο μαρκήσιος Ντε Σαντ υπέρμαχος της κοινωνικής ελευθεριότητας και ερωτικής ακολασίας, άθεος, ηδονοθήρας και αντι-κληρικαλιστής, έπεσε θύμα πολυετούς φυλάκισης από το λουδοβίκειο και βοναπαρτικό καθεστώς για τη συγγραφή διαφόρων βιβλίων του καθώς και για την απαγγελία αντιχριστιανικών στίχων. Οι πράξεις του στο κατηγορητήριο είχαν για λόγους ευπρέπειας μεταφερθεί αόριστα ως «ακραία ακολασία» και «τερατώδης βλασφημία».

Τα βιβλία που κυνήγησε η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία

ΟΤΑΝ Η ΦΥΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΕΙ ΣΕ ΕΝΑ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ



Δεκαεφτά πελώρια δένδρα είναι φυτρωμένα πάνω στη στέγη της,ενώ απ' τα θεμέλιά της αναβλύζουν τα νερά ενός κεφαλαριού. το εκκλησάκι στέκει εκεί δίπλα στα νερά ενός χείμαρρου που διασταυρώνεται με τον ποταμό Χάραδρο και παρότι μικρό σε μέγεθος εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη που προσπαθεί να δικαιολογήσει την ύπαρξη των 17 πανύψηλων δέντρων στην σκεπή του χωρίς ίχνος ρίζας στο κάτω μέρος της στέγης ή το εσωτερικό του ναΐσκου.


Σύμφωνα πάντως με την παράδοση, η οσιομάρτυς μαρτύρησε για την πίστη της και εκτελέστηκε εδώ από τους διώκτες της. Λίγο πριν εκτελεστεί, προσευχήθηκε: "...Κάνε Κύριε στο μνήμα μου να φυτρώσουν δέντρα που να μαρτυρούν την προστασία σου στην αγνότητά μου. Και το αίμα μου να γίνει νερό και να ποτίζει. Αμήν". Έτσι μετά το θάνατό της δεκαεπτά δένδρα που αντέχουν σε κάθε άνεμο, φύτρωσαν από θαύμα γύρω από το ναό.

Δευτέρα 21 Ιουλίου 2014

Vintage Story: Όταν ο Ωνάσης παρήγγελνε στολές αεροσυνοδών στον Pierre Cardin, η Dalida τραγουδούσε ''Ντιρλαντά'', o Δάκης το ''Monsieur Canibal'' και ο Ζαμπέτας Capri c' est fini!!! (Φωτό & βίντεο)



Είναι σίγουρο ότι όσοι νοσταλγοί του γαλλικού τραγουδιού βρεθούν μεθαύριο στο Μέγαρο Μουσικής για να ακούσουν τον Ανταμό, θα συγκινηθούν ακούγοντας το «Ινς Αλάχ», αγνοώντας ίσως ότι αυτό το τραγούδι γράφτηκε με αφορμή μία επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή και οι αμφιλεγόμενοι στίχοι του δεν είναι ερωτικοί, όπως νομίζαμε (τα γαλλικά στο σχολείο δεν επαρκούσαν) όταν το χορεύαμε στα εφηβικά μας πάρτι στη δεκαετία του '60. 
http://fromcocotololcats.fr/wp-content/uploads/2014/05/Wed18.jpg
Ο Ανταμό συγκινούσε τα κορίτσια ως καλός τραγουδιστής και ομορφόπαιδο, παρασύροντας κι εμάς για ευνόητους λόγους. Τα αγόρια αγαπούσαν την ξανθούλα Σιλβί Βαρτάν, πρότυπο γαλλικής ομορφιάς, με τη λεπτή μυτούλα, τη χάρη και τις μίνι φούστες, εντελώς αλλιώτικη από τον σύζυγό της Τζόνι Χάλιντεϊ που είχε κόλλημα με το ροκ εν ρολ, φορούσε μαύρα δερμάτινα, έκανε τον Ελβις επί σκηνής και απεχθανόταν τους μακρυμάλληδες που απειλούσαν τη βασιλεία του. 

Το τραγούδι του «Μακριά μαλλιά, κοντές ιδέες» ήταν απάντηση στον Αντουάν, τον μακρυμάλλη μπίτνικ που ειρωνευόταν τους «γιε-γιε» και τραγουδούσε «όλα πρέπει ν' αλλάζουν συνεχώς· ο κόσμος θα είναι πιο διασκεδαστικός, θα βλέπει αεροπλάνα στις γραμμές του μετρό και τον Τζόνι Χάλιντεϊ σε κλουβί στο τσίρκο Μεντρανό».
http://38.media.tumblr.com/tumblr_m2m5paV6j91r09z53o1_500.jpg
Toυ Στέλιου Ελληνιάδη - Ελευθεροτυπία

Ηταν ακόμα μία απάντηση στον Μισέλ Πολναρέφ με την χίπικη εμφάνιση (μεγάλη του επιτυχία το «La poupee qui fait non»), ο οποίος τραγούδησε «οι άγιοι, οι δολοφόνοι, οι κλέφτες και οι πουτάνες, ακόμα κι εγώ, όσοι πιστεύουν κι όσοι δεν πιστεύουν, θα πάνε όλοι στον παράδεισο» και πλήρωσε πρόστιμο 60 χιλιάδων φράγκων γιατί στην αφίσα της συναυλίας του στο «Ολυμπιά» πόζαρε με τα οπίσθιά του εντελώς γυμνά!




Γιε γιε αμερικέν

Οι γαλλικές εταιρείες δίσκων (Vogue, Barcley, Pathee κ.ά.) βοήθησαν στη διάδοση του ντόπιου τραγουδιού καθώς η ποπ το συμπίεζε. Οι «γιε-γιε», ελληνιστί γιεγιέδες, μιμούνταν ενορχηστρώσεις, ρυθμούς, στίχους, ύφος και εμφάνιση.

Εντι Μίτσελ, Σεϊλά, Ντικ Ρίβερς, Γάλλοι με αμερικάνικα ψευδώνυμα! Μερικοί «γαλλοποίησαν» την ποπ όπως η Φρανσουάζ Αρντί που λέει ότι «Ολα τα αγόρια και τα κορίτσια της ηλικίας μου περπατούν χέρι-χέρι, αλλά εγώ περπατώ μόνη» και ο Ζακ Ντιτρόν που τραγουδάει «Είναι η ώρα πέντε, το Παρίσι ξυπνάει» δίνοντας το στίγμα της καθημερινής ζωής στη γαλλική πρωτεύουσα, την εποχή που ο Γκι Ντεμπόρ και η παρέα του ακούγονται δυνατά στ' αμφιθέατρα, τον Μάη του '68.

Η επιρροή του γαλλικού τραγουδιού εδραιώνεται στην Ελλάδα με τους τραγουδοποιούς που δίνουν στιλ, ύφος και θέματα στο νέο κύμα που ανθεί στις «μπουάτ». Ο Σαββόπουλος τονίζει πάντα την επίδραση που είχε πάνω του η «αριστερή όχθη του Σηκουάνα» και κυρίως ο αντιεξουσιαστικός Ζορζ Μπρασένς.

Πώς ανασταίνεται μια πεθαμένη κοινωνία


 ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ/ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Με ποιο κριτήριο θα διακρίνουμε το «καινούργιο» στην πολιτική, αν τυχόν και οψέποτε εμφανιστεί; Πώς θα ξεχωρίσουμε τη διαφορετική οπτική, τον προγραμματικό ρεαλισμό, τον αυθεντικό ηγέτη;
Κριτήριο στέρεο και δοκιμασμένο είναι η αλλαγή «γηπέδου», αλλαγή των όρων του «παιχνιδιού» – η συνεπής άρνηση του καινούργιου να παίξει στο «γήπεδο» του παλιού και με τους όρους του παλιού. Λίγο πιο συγκεκριμένα, αλλά πάντοτε ενδεικτικά: Το κριτήριο είναι ότι το καινούργιο αρνείται να συμβιβαστεί με «βελτιώσεις» του παλιού, με την επιδιόρθωση της καταστροφής και της παρακμής, με το να κουράρει το από γεννησιμιού του διεστραμμένο.

Οταν ρεκλαμάρουμε σαν «καινούργιο» στην πολιτική την επαναδιαπραγμάτευση των «Μνημονίων» και του χρέους, είναι περισσότερο από φανερό ότι απλώς «διαχειριζόμαστε» τη συντελεσμένη καταστροφή, μένουμε παγιδευμένοι στη διαχειριστική εκδοχή της πολιτικής που χρόνια τώρα επιτείνει μοιραία την παρακμιακή μας διάλυση και την παραλυτική ανημπόρια. Το καινούργιο θα είναι, τόσο ως επαγγελία όσο και ως ρεαλιστικός προγραμματισμός, να ξαναπιστέψει ο Ελληνας ότι κάπου μπορεί να τα καταφέρει. Οτι η ζωή δεν τελειώνει στην οικονομική συμφορά, δεν θα αφήσει να του  κλέψουν  τη  ζωή του υποχρεώνοντάς  τον  να  την  ταυτίζει με το εισόδημα.

Ελάχιστο το παράδειγμα, αλλά ενδεικτικό: Είμαστε υπερχρεωμένοι, ραγιάδες στους δανειστές μας; Λοιπόν, από την επόμενη χρονιά, η Ελλάδα θα έχει τα καλύτερα κλασικά λύκεια της Ευρώπης, δεν στοιχίζει τίποτε περισσότερο, μόνο μια επιτελική ομάδα ψυχωμένων αρίστων (την έχουμε) και την απαιτητικότερη δυνατή αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Παρασκευή 18 Ιουλίου 2014

Ο Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα


Ένας από τους σημαντικότερους μύθους της Ελληνικής Μυθολογίας διαδραματίζεται στην περιοχή μας χιλιάδες χρόνια πριν (υπολογίζεται περίπου στο 9000 π.κ.χ.) Ο Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα είναι η αρχαία Ελληνική εκδοχή του κατακλυσμού που αναφέρεται πολύ πιο μετά, σε παραδόσεις πολλών αρχαίων πολιτισμών (όπως π.χ. στην Εβραϊκή παράδοση με τον κατακλυσμό του Νώε).
Κατά τον μύθο την εποχή που στη Φθία και τη Θεσσαλία βασίλευε ο Δευκαλίωνας ο Δίας αποφάσισε να καταστρέψει όλη την γενιά των ανθρώπων που ήταν διεφθαρμένη, με εξαίρεση τον δίκαιο βασιλέα και την γυναίκα του την Πύρρα.
Ο Δευκαλίωνας λοιπόν μετά από συμβουλή του πατέρα του κατασκεύασε ένα πλοίο συγκέντρωσε τα απαραίτητα εφόδια για την επιβίωση τους και επιβιβάστηκε στο πλοιάριο μαζί με την γυναίκα του. Στο μεταξύ ο Δίας ανοίγει τους καταρράκτες του Ουρανού και το έδαφος της Ελλάδας γεμίζει με νερό και οι άνθρωποι χάνονται. Για εννέα μέρες και εννέα νύχτες το βασιλικό ζευγάρι περιφέρεται από τα νερά μέσα στο πλοιάριο. Την δέκατη όμως ημέρα προσάραξε στο όρος Όρθρυς κατά άλλη εκδοχή στον Παρνασσό.
Εκεί όταν οι βροχές σταμάτησαν και τα νερά υποχώρησαν ο Δευκαλίων και η Πύρρα κατέβηκαν στην ξηρά και το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν θυσία στον Φύξιο Δία (προστάτης των φυγάδων). Ο θεός που επικαλέστηκε ο θεοσεβής Δευκαλίωνας έστειλε τον Ερμή για να τους μεταφέρει την υπόσχεση ότι ο Δίας θα πραγματοποιούσε την πρώτη ευχή τους. Και η πρώτη ευχή του Δευκαλίωνα και της Πύρρας δεν ήταν άλλη από το να δώσει και πάλι ζωή ο Δίας στο ανθρώπινο γένος.
Κατά μία άλλη εκδοχή η οποία προέρχεται από την Φωκίδα ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα πήγαν στους Δελφούς και στο ιερό της Θέμιδας για να εκφράσουν και σ αυτή την ίδια επιθυμία. Η θεά τους άκουσε και τους απάντησε με τον παρακάτω χρησμό: Αν ήθελαν να φέρουν στη ζωή νέους ανθρώπους θα έπρεπε να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να ρίχνουν πίσω από την πλάτη τους τα οστά της μητέρας τους.
Εκείνοι κατάλαβαν την ερμηνεία του χρησμού και αφού έκαναν ότι τους έλεγε ο χρησμός άρχισαν να πετάνε πέτρες πίσω από την πλάτη τους, αφού αυτές προέρχονταν από τα σπλάχνα της μάνας Γης.
Οι πέτρες που πετούσε ο Δευκαλίωνας μεταμορφώνονταν σε άνδρες και αυτές που πετούσε η Πύρρα μεταμορφώνονταν σε γυναίκες. Από την πρώτη δε πέτρα που πέταξε ο Δευκαλίωνας προήλθε ο Έλληνας, γενάρχης των Ελλήνων.
Ο Δευκαλίων και η Πύρρα απόκτησαν εκτός από τον Έλληνα, τον Αμφικτύωνα, τη Πρωτογένεια, τη Μελανθώ, τη Θυία (ή Αιθυία) και την Πανδώρα. Ο πρωτότοκος γιος τους ο Έλλην έγινε γενάρχης των Ελλήνων. Ο Αμφικτύων, κυβέρνησε την Αθήνα μετά τον Κραναό. Ο ίδιος ο Δευκαλίων, έγινε ο βασιλιάς της Φθίας και της Θεσσαλίας.
Ο γενάρχης των Ελλήνων, ο Έλλην, γέννησε με την Ορσηίδα τρεις γιους, τον Δώρο τον Ξούθο και τον Αίολο τους πρώτους αρχηγούς των Ελλήνων.
Ο Ξούθος βασίλεψε στη Πελοπόννησο και έκανε δύο γιους, τον Αχαιό και τον Ίωνα από τους οποίους οι Αχαιοί και οι Ίωνες πήραν τα ονόματά τους. Ο Αίολος βασίλεψε στη Θεσσαλία και οι κάτοικοι ονομάσθηκαν Αιολείς απ' αυτόν. Ο Δώρος και οι άνθρωποι του που ονομάστηκαν Δωριείς εγκαταστάθηκαν στις περιοχές ανατολικά του Παρνασσού.
Ο Αμφικτύων ήταν πατέρας του Λοκρού, ο οποίος ίδρυσε την Λοκρίδα.
Η εκδοχή του Δευκαλίωνα και της Πύρρας είναι αυτή που διαδόθηκε ευρύτατα από τις υπόλοιπες σχετικές παραδόσεις και επικράτησε όλων των άλλων και κατά την εποχή του Πλουτάρχου εμπλουτίστηκε και με άλλα στοιχεία και λεπτομέρειες που προέρχονται από ασιατικές παραδόσεις, θυμίζουν σε πολλά σημεία τους την εκδοχή που μας διηγείται η Βίβλος.

Vintage story: «Διακοπές στην Aίγινα» 1958 και η Αλίκη Βουγιουκλάκη ούρλιαζε στα γυρίσματα να μην την παίρνουν προφίλ γιατί φαινόταν έντονα ο ποπός της!!! (φωτό)

Ηταν τέλη Αυγούστου του 1957 όταν το κινηματογραφικό συνεργείο του παραγωγού και σκηνοθέτη Ανδρέα Λαμπρινού κατέφθασε στο νησί της Αίγινας για τα γυρίσματα του «Διακοπές στην Αίγινα», της εμβληματικής, όπως απεδείχθη αργότερα, ταινίας για το νησί του Σαρωνικού. Εκείνα τα χρόνια τα σχολεία άνοιγαν την 1η Σεπτεμβρίου, επομένως το νησί είχε αρχίσει σιγά-σιγά να αδειάζει. Οι παραθεριστές επέστρεφαν στα σπίτια τους.

Κατά κάποιον τρόπο λοιπόν η παραγωγή πιάστηκε στον ύπνο, γιατί τα κέντρα στα οποία επρόκειτο να γίνουν σημαντικά γυρίσματα της κοσμοπολίτικης αισθηματικής περιπέτειας με τους Αλίκη Βουγιουκλάκη , Ανδρέα Μπάρκουλη και Λάμπρο Κωνσταντάρα ήταν άδεια. Η λύση ήταν οι ντόπιοι. Η παραγωγή στράφηκε για βοήθεια στους ελάχιστους κατοίκους που είχαν απομείνει, ανάμεσα στους οποίους και η εφηβική παρέα της 18χρονης τότε Μαίρης Γαλάνη-Κρητικού που λίγο αργότερα επρόκειτο να φύγει για σπουδές στο εξωτερικό. «Αν δεν κάναμε τους κομπάρσους από ΄δώ κι από ΄κεί, το φιλμ δεν θα γυριζόταν» λέει σήμερα χαμογελώντας η κυρία Γαλάνη-Κρητικού. «Και κάναμε κυριολεκτικά ό,τι μας ζητούσαν. Ολη η Αίγινα βρισκόταν στο πόδι και μόνον οι καφενόβιοι κάθονταν και παρακολουθούσαν τους ηθοποιούς. Πηγαίναμε στα κέντρα όπου χόρευε η Βουγιουκλάκη, στις πλαζ όπου έκανε μπάνιο κ.ο.κ.». Ωστόσο η παρέα της 18χρονης Γαλάνη-Κρητικού δεν είχε εντυπωσιαστεί και τόσο από τα γυρίσματα της ταινίας.



Tου Γιάννη Ζουμπουλάκη - ΤΟ BHMA

«Ημασταν παιδιά και το μυαλό μας βρισκόταν αλλού» λέει. «Ηταν η εποχή της “Καβουρίνας”, του αξέχαστου κλαμπ όπου πήγαινα με ποδήλατο, η εποχή των φλερτ και της αμπελοφιλοσοφίας στην ταράτσα του “Αιακείου”, του καφέμπαρ που είχε αντικαταστήσει το καφενείο του Καραγιάννη και είχε γίνει το κέντρο των συναντήσεών μας. Συζητούσαμε, φιλοσοφούσαμε, διερευνούσαμε ή διογκώναμε έναν μικρό έρωτα σε τραγωδία! Τα γυρίσματα των “Διακοπών στην Αίγινα” δεν ήταν παρά ακόμη μία περιπέτεια στη ζωή μας».

Κυριακή 13 Ιουλίου 2014

Η Σφίγγα των Δελφών

Γύρω στο 560 π.κ.χ., λίγα χρόνια αργότερα από τους δίδυμους του Άργους, ένα πλούσιο νησί των Κυκλάδων, η Νάξος, στέλνει την προσφορά του στους Δελφούς. Είναι το άγαλμα της Σφίγ­γας που με το κολοσσιαίο μέγεθος, τη μορφή και την επιβλητική του θέση στο ιερό εκφράζει την πολιτική και καλλιτεχνική υπεροχή της Νά­ξου στην αρχαϊκή εποχή. Η απόκοσμη δαιμονι­κή μορφή του μυθικού πλάσματος με το γυναι­κείο πρόσωπο, το αινιγματικό χαμόγελο, το λιον­ταρίσιο φτερωτό σώμα και τα φτερά πουλιού, στέκόταν επάνω σ’ έναν πανύψηλο ιωνικό κίονα που είχε στηθεί μπροστά από τον πολυγωνικό τοίχο του ιερού. Ο κίονας είναι το αρχαιότερο ιωνικό αρχιτεκτονικό στοιχείο στο ιερό των Δελ­φών. Το συνολικό ύψος του αναθήματος έφτανε τα12,45 μέτρα.
Λαξευμένη σ’ έναν τεράστιο όγκο ναξια­κού μαρμάρου, συνδυάζει τη στερεότητα της κατασκευής της με μια διακοσμητική διάθεση που εκφράζεται στην απόδοση των μαλλιών, του στήθους και των φτερών. Όπως πληροφο­ρούμαστε από την επιγραφή που χαράχθηκε στη βάση της τον 4ο αιώνα, οι ιερείς του Απόλ­λωνα τίμησαν τους πολίτες της Νάξου για την προσφορά τους με το προνόμιο της προμαντείας, δηλαδή της προτεραιότητας στη σειρά των πιστών που ζητούσαν χρησμό
Προσθήκη λεζάντας
http://art-hellas.blogspot.gr

Η δουλεία στην αρχαία Ελλάδα


ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Προσθήκη λεζάντας
 
Η μελέτη του φαινομένου της δουλείας στην αρχαία Ελλάδα παρουσιάζει πλήθος σημαντικών μεθοδολογικών προβλημάτων. Οι γραπτές μαρτυρίες είναι ασύνδετες και αποσπασματικές, επικεντρωμένες κυρίως στην πόλη των Αθηνών. Καμία πραγματεία δεν είναι ειδικά αφιερωμένη στο ζήτημα. Η κωμωδία και η τραγωδία εμπεριέχουν στερεότυπα, ενώ η εικονογραφία δεν διαχωρίζει με σαφή τρόπο τους δούλους από τους τεχνίτες και εργάτες.
«...ἐπεὶ δὲ τυγχάνομεν σκοποῦντες περὶ τῆς ἀρίστης πολιτείας, αὕτη δ’ ἐστί καθ’ ἧν ἡ πόλις ἃν εἴη μάλιστ’ εὐδαίμων, τὴν δ’ εὐδαιμονίαν ὅτι χωρὶς αρετὴς ἀδύνατον ὑπάρχειν εἴρηται πρότερον, φανερόν ἐκ τούτων ὡς ἐν τῇ κάλλιστα πολιτευομένῃ πόλει καὶ τῇ κεκτημένη δικαίους ἄνδρας ἁπλῶς, αλλὰ μὴ πρὸς τὴν ὑπόθεσιν, οὔτε βάναυσον βίον οὔτ’ αγοραίον δεῖ ζῆν τοὺς πολίτας (αγενὴς γὰρ ὁ τοιοῦτος βίος καὶ πρὸς ἀρετὴν ὑπεναντίος), οὐδέ δὴ γεωργοὺς εἶναι τοὺς μέλλοντας ἔσεσθαι (δεῖ γὰρ σχολῆς καὶ πρὸς τὴν γένεσιν τῆς ἀρετῆς καὶ πρὸς τὰς πράξεις τὰς πολιτικάς)» (Αριστοτέλης, «Πολιτικά», 7, 1328 b, 35-1329 a, 1).
Οι απόψεις του Αριστοτέλη, έτσι όπως εκφράζονται στο παραπάνω απόσπασμα, υποδηλώνουν, αν μη τι άλλο, την ευδαιμονιστική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία είναι αγενής η ζωή των χειρωνακτών, των εμπόρων της αγοράς ή των γεωργών και δεν επιτρέπει την απόκτηση της αρετής ή την ενασχόληση με τα πολιτικά στο άριστο πολίτευμά του. Αν προχωρήσουμε λίγο πιο κάτω (1329 a, 25), θα δούμε και ποιοι είναι οι κατάλληλοι για τέτοιου είδους εργασίες, οι γεωργοί, οι δούλοι και οι βάρβαροι περίοικοι, τις οποίες ωστόσο θεωρεί απαραίτητες για την ευδαιμονία της πόλης: «δεῖ τὰς κτήσεις εἶναι τούτων, εἴπερ ἀναγκαῖον εἶναι τοὺς γεωργοὺς δούλους ἢ βαρβάρους περιοίκους...».
Κύρια πηγή μας για τη δουλεία στους αποκαλούμενους σκοτεινούς αιώνες είναι η ποίηση του Ομήρου και του Ησίοδου, που αποκαλύπτει σύνθετες σχέσεις εξάρτησης ανάμεσα σε ελεύθερους και σκλαβωμένους ανθρώπους. Μεταγενέστερες αναφορές του Αριστοτέλη, του Πλούταρχου, του Αισχίνη, του Διόδωρου κ.ά. είναι αρκετές για να μας βοηθήσουν να σχηματίσουμε μια εικόνα του θέματος σε ό,τι αφορά στην αρχαιοελληνική κοινωνία. Ορισμένοι σκλάβοι είναι αιχμάλωτοι

Πέμπτη 10 Ιουλίου 2014

ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΟΣ - " ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ " ΠΕΛΙΚΗ ΜΕ ΑΠΕΙΚΟΝΗΣΗ ΠΥΓΜΑΧΩΝ -510 μ.χ

Πελίκη ύψος 33,3 περίπου 510 π.Χ. met museum NY, 49.11.1

 TI EINAI H ΠΕΛΙΚΗ
Η πελίκη αποτελεί παραλλαγή του αμφορέα. Πρωτοεμφανίστηκε γύρω στο 520 π.Χ. με την αττική ερυθρόμορφη τεχνική. Η ονομασία πελίκη δεν είναι αρχαία ελληνική, αλλά ονομάστηκε έτσι από τους αρχαιολόγους. Στην αρχαιότητα το αγγείο είχε διάφορες ονομασίες, όπως κύλιξ ή λεκανίς.

Δύο πυγμάχοι χορεύουν με τη μουσική ενός μουσικού που παίζει δίαυλο. Στα χέρια των πυγμάχων τα στρόφια, οι ιμάντες που χρησιμοποιούσαν για να καλύψουν τα χέρια τους.
Προσθήκη λεζάντας



-ΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ... ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ




"....κυρά Λένη θα καούμε σήμερα..."
Καλοκαίρι στην αυλή των θαυμάτων και η μετεωρολόγος έδινε το σύνθημα....
"... κατάβρεξε τις κουρτίνες γρήγορα..."
Αυτό το κατάβρεγμα ήταν συνήθεια....θα λέγαμε σήμερα άνοιξε το αιρκοντίσιον...
Ο ζεστός αέρας πιστεύανε ότι όταν περνούσε από την βρεγμένη κουρτίνα
που υπήρχε στην πόρτα της κάμαρας κάτι σαν μπερντές...θα δρόσιζε.
Υπήρχαν κι άλλοι τρόποι δροσιάς με πρώτο και καλύτερο το μαύρο λάστιχο της
αυλής που έβγαζε μουτζούρα λόγω κατασκευής...
Έβαζες το κεφάλι από κάτω από το νερό και στην συνέχεια στα πόδια τα ξυπόλητα
που το καλοκαίρι δύσκολα δεχόντουσαν παπούτσι.
Σκέτη σόλα η πατούσα και καμμιά φορά δηλαδή συχνά όταν πατούσες κάτι σκουριασμένο όπως καρφί πήγαινες στον "γιατρό" της αυλής που σου έπιανε το πόδι όπως ο πεταλωτής το άλογο και το χτύπαγε με ένα ξύλο γύρω από την πληγή ...για να φύγει η σκουριά και να μην πάθεις τέτανο.
Φυσικά μετά ιώδιο και σε πήγαινε στα χέρια ενώ σφάδαζες από τους πόνους....

Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014

Η ιστορία των Ελληνικών χαρτονομισμάτων




Η λέξη δραχμή προέρχεται από το ρήμα δράττομαι. Στους αρχαίους ελληνικούς χρόνους ήταν μονάδα βάρους που αντιστοιχούσε σε μια χούφτα (όσα μπορούσε να αρπάξει ένα χέρι) οβολών από χαλκό ή σίδηρο. Στις αρχές του 7ου αιώνα ο Φείδων έκοψε στην Αίγινα νόμισμα ίσο προς έξι οβολούς (με όσους δηλαδή γέμιζε ένα χέρι) που ονομάστηκε δραχμή. Από τότε καθιερώθηκε η δραχμή, την οποία υιοθέτησαν και άλλες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας και ο Μέγας Αλέξανδρος την κατέστησε πανίσχυρο νόμισμα της αχανούς αυτοκρατορίας του. Η δραχμή κατά τη διάρκεια του νεοελληνικού βίου της γνώρισε δόξες και τιμές και περιεβλήθη με χρυσό,