Ερωτικές Παραστάσεις στα Αρχαία Ελληνικά Αγγεία

Ένα από το πιο πολυδιαβασμένα κείμενα που έχω ποτέ αναρτήσει σε αυτό το ιστολόγιο είναι το παλαιό μου άρθρο (από το περιοδικό Κεραμεική Τέχνη, τεύχος 28, Αύγουστος 1998) με τίτλο Ερωτικές Παραστάσεις στα Αρχαία Ελληνικά Αγγεία, το οποίο συνεχίζει να διαβάζεται, να αναδημοσιεύεται και να αναζητείται στο Google μέχρι σήμερα. Το ξανανεβάζω σήμερα, με την μορφή που είχε όταν αρχικά δημοσιεύτηκε, κάνοντας χρήση των δυνατοτήτων που μας δίνουν πια απλοχερα οι νέες τεχνολογίες του διαδικτύου.
Πατήστε εδώ

Νότες θλιμμένες και… ξυπόλητες

ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ» ΜΕΧΡΙ 12 ΩΡΕΣ ΤΗ ΜΕΡΑ, ΠΟΥΛΩΝΤΑΣ ΧΑΡΤΟΜΑΝΤΙΛΑ, ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΕ ΦΤΗΝΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ, ΚΟΥΛΟΥΡΙΑΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΥΟ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΚΑΠΟΙΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ. 187 ΠΑΙΔΙΑ-ΕΠΑΙΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, 400 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

«Δουλειά για τους μεγάλους, παιχνίδι και σχολείο για τα παιδιά». Το σύνθημα της κοινωνικής οργάνωσης ΑΡΣΙΣ ενάντια στην παιδική εργασία έχει δυστυχώς και το αντίστροφό του: Περισσότεροι μεγάλοι στην ανεργία, περισσότερα παιδιά στην επαιτεία. Η φτώχεια των γονιών δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την εκμετάλλευση των παιδιών, ωστόσο, όπως αποδεικνύουν οι έρευνες, το πρόβλημα δεν λύνεται με τιμωρητικά μέτρα, αλλά με υποστηρικτικές δομές, για τα παιδιά και τις οικογένειές τους. 187 παιδιά κατέγραψε η οργάνωση να επαιτούν μόνο στο κέντρο της Αθήνας το τελευταίο τρίμηνο του 2012, και 400 παιδιά στη Θεσσαλονίκη σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Η «Εφ.Συν.» ακολούθησε τα παιδιά των δρόμων της Αθήνας και στηρίζει έναν άλλο αγώνα δρόμου, για χάρη των παιδιών, που πραγματοποιείται την Κυριακή στη Θεσσαλονίκη.

Tα βλέπετε καθημερινά. Σε ακριβούς πεζοδρόμους και γραφικά στενά, σε κεντρικές ή υποβαθμισμένες πλατείες, στα πεζοδρόμια και στους σταθμούς του μετρό, στα βαγόνια του ηλεκτρικού με φτηνά μουσικά όργανα και πλαστικά ποτηράκια για τα κέρματα, κουλουριασμένα στην αγκαλιά κάποιας γυναίκας, έξω από φούρνους ζητώντας φαγητό, σε εστιατόρια και καφέ πουλώντας χαρτομάντιλα. Είναι τα παιδιά που αναγκάστηκαν να μεγαλώσουν νωρίς, τα παιδιά που «εργάζονται», όπως περιγράφουν τα ίδια αυτό που κάνουν, έως και 12 ώρες καθημερινά

ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ( ΜΕΡΟΣ Α ) – 20 ΦΩΤΟ

-

-
-
-
(περισσότερα…)

ΣΟΥΦΛΙ - Η ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΙΟΥ

 Απόσταση από Αθήνα 945 χλμ, Θες/νίκη 404 χλμ, Αλεξ/πολη 65 χλμ.
Κάτοικοι 5.000, με 24 χωριά και 9 κοινότητες.

Για το όνομα της πόλης λέγονται τα εξής: 

• α) κατά τη παράδοση, στην περιοχή μόνασε ένας σοφός ασκητής. Στα επίσημα έγγραφα του 1667 η πόλη αναφέρεται ως Σοφουλού, (Σοφού = ασκητής και σοφουλού = ασκητήριο). 
• β) πολλές ομάδες Σουλιωτών, φοβούμενοι την υποδούλωση στους Τούρκους, εγκατέλειψαν τη γη των προγόνων τους και εγκαταστάθηκαν στη Θράκη. Μια από αυτές τις ομάδες δημιουργεί εδώ ένα άλλο Σούλι, και κρατάει το όνομα αλλάζοντας απλά τον τόνο και προσθέτοντας ανάμεσα στις δύο συλλαβές το σύμφωνο Φ.

Όταν, στα χρόνια του Βυζαντίου, οι οικογένειες στο Σουφλί επεξεργάζονταν το κουκούλι του μεταξοσκώληκα δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι αυτή η "ευγενική" πρώτη ύλη θα είχε ευρεία χρήση, σήμερα, σε μία σειρά από αντικείμενα και τομείς, όπως η αεροναυπηγική- για την κατασκευή ακόμη και αμαξωμάτων από ανθρακονήματα στη Φόρμουλα ένα- τα αλεξίπτωτα και τα γάντια του

ΙΩΑΝΝΙΝΑ- ΓΙΑΝΓΙΑ = Η ΠΡΩΤΗ ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΙΑΩΑΝΝΙΝΩΝ - 18/02/1856

Με την κυκλοφορία της πρώτης δίγλωσσης εφημερίδας, της ελληνοτουρκικής "Ιωάννινα - Γιάνγια", στις 22 Μαΐου του 1896, βρίσκει έκφρασε η ενημέρωση των πολιτών στα τουρκοκρατούμενα Γιάννενα.
Ένα φιρμάνι του Σουλτάνου από την Πύλη, με ημερομηνία 18 Φεβρουαρίου 1856 - το διάταγμα hatt-i-humayun - άνοιξε τον δρόμο, υπό όρους και προϋποθέσεις, για την ενημέρωση στον υπόδουλο ελληνισμό. Η εφαρμογή του διατάγματος στα Γιάννενα, τα Γιάνγια όπως τα αποκαλούσαν οι Τούρκοι, άρχισε το 1869.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Κωνσταντίνος Πέτσιος, καθηγητής Ιστορίας της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η εφημερίδα ήταν ένα έντυπο προσανατολισμένης πληροφόρησης, όμως είχε τη σπουδαιότητά του ως γεγονός στην επικοινωνία για την εποχή.

Ιστορία της Αθηναϊκής Δημοκρατίας

Η πολιτική εξέλιξη της Ελλάδας ήταν σαφής ως το τέλος του 6ου αιώνα. Η πόλη έγινε ισχυρή ελευθερώνοντας το άτομο από τις πατριαρχικές υποχρεώσεις΄ το άτομο έγινε ελεύθερο με την προστασία της πόλης. Αλλά από τη στιγμή που επιτεύχθηκαν αυτά τα αποτελέσματα, υπήρξαν πόλεις όπου η δημόσια εξουσία κατακτήθηκε από μεγάλες οικογένειες που κατόρθωσαν να διατηρήσουν τα κληρονομικά τους προνόμια΄ σε άλλες πόλεις η εξουσία πέρασε στο σύνολο των ελεύθερων ατόμων. Απέναντι στις αριστοκρατικές και ολιγαρχικές πόλεις στέκονταν οι πόλεις όπου η φωνή του λαού στάθηκε ικανή να επιβάλει την κυριαρχία της. Σε ποια πλευρά βρισκόταν το μέλλον της Ελλάδας;
Εάν επρόκειτο μόνο για υλική δύναμη, η απάντηση θα ήταν εύκολη. Η Σπάρτη διαθέτει μεγάλες δυνάμεις αφότου είναι επικεφαλής της πελοποννησιακής συμμαχίας, και γι’ αυτό προτείνεται ομόφωνα για να διοικήσει τον ελληνικό στρατό και στόλο στον πόλεμο κατά την Μήδων. Αλλά πρόκειται για εντελώς άλλο πράγμα από τη στρατιωτική οργάνωση. Το ελληνικό πνεύμα θα μπορούσε να πάει μπροστά με θεσμούς όπως της Σπάρτης; Θα ήταν ικανό να αποδώσει όλους τους καρπούς, εάν παντού, όπως στις όχθες του Ευρώτα, το κράτος είχε μόνη απασχόληση την ψυχική και ηθική διαμόρφωση εξαιρετικών οπλιτών και τη διατήρηση ενός πολιτεύματος που εξασφάλιζε αυτό το

Οι ιστορικές φράσεις που δεν ειπώθηκαν ποτέ

 ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΔΟΘΗΚΑΝ ΛΙΓΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ

Τα πράγματα δεν είναι όπως δείχνουν… Τι θα έλεγες αν τα γνωμικά διάσημων προσωπικοτήτων που καθημερινά επαναλαμβάνουμε δεν τα είπαν όντως αυτοί που νομίζουμε; Κι όμως ακόμη και στην αρχαιότητα άλλος είχε το όνομα και άλλος τη χάρη! Δες εδώ κάποιες εκφράσεις που δεν είναι έτσι όπως νομίζουμε…

1) «Αν δεν έχουν ψωμί ας φάνε παντεσπάνι». Ας υποθέσουμε ότι είσαι καθηγήτρια ιστορίας και θέλεις να δείξεις στους μαθητές σου ότι η γαλλική ελίτ μισούσε την αγροτική τάξη. Ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να δείξεις πώς σκεφτόταν η Μαρία Αντουανέτα για τον πεινασμένο λαό της; Η ιστορία λέει ότι είπε αυτή τη φράση όταν πληροφορήθηκε ότι οι αντάρτες εισέβαλαν στη Βαστίλλη, και έκτοτε έχει κατοχυρωθεί ως δική της. Το θέμα είναι ότι ποτέ δεν το είπε όντως αυτό. Στην πραγματικότητα η φράση αυτή απαντάται σε ένα βιβλίο του Ρουσσώ και ειπώθηκε όταν η Queen Marie ήταν περίπου επτά ετών.

2) «Διαφωνώ με αυτό που λες αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες» Οι δάσκαλοι τρελαίνονται να μας λένε ότι ο Βολταίρος έγραψε αυτό το γνωμικό σε ένα από τα βιβλία του. Αν όμως τους ρωτήσεις σε ποιο βιβλίο του το λέει, αποκλείεται να μπορέσουν να σου απαντήσουν! Η αλήθεια είναι ότι, ενώ η συγκεκριμένη φράση είναι από τις πιο αναγνωρίσιμες

ΜΠΥΡΑ ΦΙΞ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΗΣ ΜΠΥΡΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

  Η μπύρα Φιξ υπήρξε η πρώτη μπύρα που ήπιαν οι Έλληνες καταναλωτές. Μαζί της μεγάλωσαν ολόκληρες γενιές Ελλήνων, από το 1864, όταν πρωτοεμφανίστηκε η ιστορική μπύρα στην ελληνική αγορά, μέχρι το 1982, όταν εξαιτίας μιας σειράς εσφαλμένων χειρισμών, βρέθηκε στο περιθώριο και ανεστάλη η παραγωγή της. Σήμερα, αναγεννημένη από την τέφρα της, η δημοφιλής μπύρα δηλώνει ξανά βροντερό παρόν.

   Όταν ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, ο Οθωνας, εγκαταστάθηκε στη χώρα μας, έφερε μαζί του από την ιδιαίτερη πατρίδα του διάφορους επιστήμονες και ειδικούς τεχνίτες, προκειμένου να τονώσει την εγχώρια βιομηχανία. Ένας από αυτούς ήταν και ο Ιωάννης Φιξ, που είχε σπουδάσει ζυθοποιός στο Μόναχο, ο οποίος καταφθάνει με την οικογένειά του το 1833.

   Η οικογένεια Φιξ θα εγκατασταθεί αρχικά στο Ηράκλειο Αττικής, πριν αγοράσει δύο κτήματα στο κέντρο της Αθήνας, όπου δημιουργεί δύο μικρές ζυθοποιίες. Μία πυρκαγιά, όμως, που κατέκαψε τη μία ζυθοποιία τον ανάγκασε εν έτει 1863 να εγκαταστήσει την παραγωγή αλλά και τις κατοικίες της οικογένειας στο ‘’εξοχικό’’ τότε Κολωνάκι.

   Φαίνεται πως η ιδέα του Ιωάννη Φιξ να παρασκευάσει μπύρα ενέπνευσε και άλλους συμπατριώτες του, οι οποίοι κατέφθασαν στη χώρα μας όπου άνοιξαν διάφορες ζυθοποιίες. Η οικογένεια Φιξ, όμως, που είχε την εύνοια του βασιλιά και είχε αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο διανομής των προϊόντων της, σύντομα θα κατατρόπωνε τους αντιπάλους της.

   Πέρα από τους ανταγωνιστές που κατά καιρούς ενέσκηπταν, οι Φιξ είχαν να αντιμετωπίσουν διάφορα λειτουργικά προβλήματα σχετικά με την παραγωγή μπύρας, η οποία, σε κάποιο στάδιο, απαιτούσε ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες και ψύξη.

 Ελλείψει, τότε, των αναγκαίων ψυκτικών μηχανημάτων αλλά και του χιονιού, ο Βαυαρός ζυθοποιός ανέθετε στους χωρικούς από το Μενίδι να αποθηκεύσουν την πρώτη ύλη στην Πάρνηθα και κατόπιν να την μεταφέρουν μέσα σε σακιά, με τα μουλάρια, στο εργοστάσιο στο Κολωνάκι.

Οι ευνούχοι που έμειναν στην Ιστορία

---

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΝΤΡΩΝ

Ο ευνούχος είναι ο άντρας που έχει υποστεί ακρωτηριασμό του ανδρισμού του, με την αποτρόπαιη πρακτική να αγκαλιάζει μια σειρά λόγων και κινήτρων.

Πολυάριθμοι πολιτισμοί στην εξέλιξη της ανθρώπινης περιπέτειας στον πλανήτη έχουν επιδοθεί σε ευνουχισμό αντρών, ώστε να αναλάβουν «αναβαθμισμένους» ή απλώς «ιδιαίτερους» ρόλους την κοινωνία.
Από τις παλιότερες εποχές των Σουμερίων μέχρι και τα σημερινά χρόνια (ο τελευταίος κινέζος αυτοκρατορικός ευνούχος πέθανε το 1996!), η πρακτική του «κουτσουρέματος» του ανδρισμού έχει διαδραματίσει τον δικό της ρόλο στην πορεία της Ιστορίας.
Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας το πόσο διαδεδομένος ήταν άλλοτε ο ευνουχισμός, δεν είναι να απορεί κανείς που κάποιοι ευνούχοι έγιναν ιστορικά πρόσωπα.
Ας δούμε τις ιστορίες τους...

Thomas Corbett 



Οι περισσότεροι άντρες της λίστας μας ευνουχίστηκαν, όπως καταλαβαίνουμε, παρά τη θέλησή τους. Ο Thomas «Boston» Corbett αποτελεί ωστόσο εξαίρεση! Έχοντας χάσει τη γυναίκα του στη γέννα του παιδιού τους, ο τραγικός χήρος άρχισε να νιώθει μια ακατανίκητη έλξη για τον αγοραίο έρωτα και την κακόφημο κόσμο της πορνείας. Για να μη διαπράξει λοιπόν αμαρτία, πήρε ένα ψαλίδι και αφαίρεσε τα γεννητικά του όργανα. Κατόπιν επισκέφτηκε τον πνευματικό του και δείπνησαν μαζί, πριν νιώσει την ανάγκη να επισκεφτεί γιατρό για να περιποιηθεί το τραύμα του. Η φήμη του Corbett δεν οφείλεται φυσικά στον αυτο-ευνουχισμό του, αλλά στο ανθρωποκυνηγητό και τη δολοφονία του John Wilkes Booth, του δολοφόνου του προέδρου Λίνκολν! Ο Corbett επέστρεψε μετά στα καθήκοντά του ως πιλοποιός...

Τζουντάρ Πασάς


Ο Judar γεννήθηκε στην Ισπανία τον 16ο αιώνα, απήχθη ωστόσο όταν ήταν ακόμα μωρό από μουσουλμάνους δουλεμπόρους. Αφού τον ευνούχισαν, κατά τη ήθη της εποχής, τον πούλησαν σκλάβο στον σουλτάνο του Μαρόκου. Ο Τζουντάρ σύντομα θα ανερχόταν στην ιεραρχία και θα έπαιρνε τον βαθμό του πασά: ήταν πλέον διοικητής μιας μικρής στρατιάς και ηγήθηκε της πετυχημένης μαροκινής εισβολής στο μεγαλύτερο υποσαχάριο βασίλειο της Αφρικής! Ο αυτοκράτορας του βασιλείου επιδίωξε να έρθει σε συμβιβασμό με τους μαροκινούς κατακτητές, συνθήκη που δέχτηκε ο Τζουντάρ αλλά απέρριψε ο σουλτάνος, τιμωρώντας την ανυπακοή του πασά του με καθαίρεση από τα αξιώματά του. Ο Τζουντάρ θα εκτελεστεί αργότερα από τον νέο σουλτάνο...

K.Kαστοριάδης, Είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας

-Συχνά λέγεται ότι η Ελλάδα είναι «προβληματική», στην Ελλάδα «όλα γίνονται στον αέρα», «χωρίς προγραμματισμό», «χωρίς βάρος». Με τέτοιες διαπιστώσεις συμφωνούν πολλοί. Αλλά περιορίζονται συνήθως μόνον στις διαπιστώσεις... Γνωρίζω ότι η ελληνική κατάσταση σας απασχολεί βαθειά. Ποια είναι η ερμηνεία σας για όσα συμβαίνουν; Γιατί συμβαίνουν έτσι τα πράγματα στην Ελλάδα; Ποιες οι βαθύτερες αιτίες;

-Κ.Κ.: Πρώτον, δεν ξέρω. Δεύτερον, στο μέτρο που μπορώ να ξέρω κάτι, είναι ότι η πολιτική ζωή του ελληνικού λαού τελειώνει περίπου το 404 π.Χ.

-Νομίζω ότι θα ενοχλήσει πολύ αυτή η διατύπωσή σας...

-Κ.Κ.: Τι να κάνουμε... Μιλώ για την πραγματική πολιτική ζωή του λαού ως αυτόνομου παράγοντα. Δεν μιλώ για μάχες, για αυτοκράτορες, για Μεγαλέξανδρους και Βασίλειους Βουλγαροκτόνους. Μετά τον 5ο π.Χ. αιώνα και την αυτοκυβέρνηση του λαού στις δημοκρατικές πόλεις -και πάντως, μετά τον περίεργο 4ο π.Χ. αιώνα- η ελληνική ελευθερία πεθαίνει. Οι ελληνικές πόλεις γίνονται υποχείριες των βασιλέων της Μακεδονίας. Βεβαίως, ο Αλέξανδρος και οι διάδοχοι του παίζουν έναν κοσμοϊστορικό ρόλο. Κατακτούν την Ασία και την Αίγυπτο. Διαδίδουν την ελληνική γλώσσα και παιδεία. Αλλά πολιτική ζωή, πλέον, δεν υπάρχει. Τα βασίλεια των διαδόχων του Αλεξάνδρου, ως πολιτική συγκρότηση, είναι ουσιαστικά μοναρχίες. Εξ άλλου, καθώς ξέρουμε, ο ίδιος ο Αλέξανδρος αντιμετώπισε στασιασμό των Ελλήνων που είχε πάρει μαζί του, διότι ήθελε να τους υποχρεώσει να γονυπετούν μπροστά του, όπως οι Πέρσες μπροστά στον Μεγάλο Βασιλέα - πράγμα ανθελληνικότατο. Τα βασίλεια των διαδόχων του Αλεξάνδρου, ως πολιτική συγκρότηση, είναι ουσιαστικά μοναρχίες. Σε όλη τη διάρκεια της ελληνιστικής εποχής οι ελληνικές πόλεις, με λίγες

« Ἀργεῖοι ἤκουον μουσικήν εἶναι Ἑλλήνων πρῶτοι»

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού με χαρά και ικανοποίηση ανακοινώνει την έκδοση του βιβλίου της Κας Κατερίνας Παπαοικονόμου – Κηπουργού, Μουσικού – Πιανίστας, Αρχαιολόγου, «Η Συμβολή της Αρχαίας Αργολίδας στην Ανάπτυξη της Μουσικής». Η εν λόγω έκδοση χρηματοδοτήθηκε από την Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας.

Η Συμβολή της Αρχαίας Αργολίδας στην Ανάπτυξη της Μουσικής

Οι ενδιαφερόμενοι, προκειμένου να προμηθευτούν δωρεάν την εξαιρετική αυτή μελέτη, μπορούν να απευθύνονται στην Αργολική Βιβλιοθήκη, τηλέφωνο 27510 61315, τις εργάσιμες ώρες και ημέρες καθώς και στα βιβλιοπωλεία.

Κιθαρωδός σε ερυθρόμορφο αττικό αμφορέα του 5ου π.Χ. αιώνα, του αγγειογράφου Ανδοκίδου. Παρίσι. Μουσείο Λούβρου, G 1. Φωτογραφία RMN. Φωτογράφος Hervé Lewandowski.

 Σχετικά με το βιβλίο:

Η ατεκνία των βασιλέων Όθωνα και Αμαλίας και οι ιστορικές της συνέπειες.

 Εφηβική Γυναικολογία Αναπαραγωγή και Εμμηνόπαυση, τόμος 19, τεύχος 3, 2007.

---

«Ο διάδοχος είναι υπνωτικό των επαναστάσεων. Ένα βασιλικό βρέφος μπορεί κι αποκοιμίζει έναν ολόκληρο λαό» γράφει ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου στη βιογραφία του πρώτου βασιλιά του νεοελλη­νικού κράτους. Όμως ο τόσο αναμενόμενος γιος του ζεύγους Όθωνα και Αμαλίας δεν ήρθε ποτέ και η έλλειψή του συνετέλεσε στην όξυνση της πολιτικής κρίσης και στη διόγκωση της λαϊκής δυσαρέσκειας με αποκορύφωση έναν έντονο αντιδυναστικό αγώνα και κατάληξη την έξωση της πρώτης δυναστείας από την Ελλάδα (11.10.1862).

Αμαλία Μαρία-Φρειδερίκη

Τριάντα χρόνια πριν όμως, ο λαός του Ναυπλίου αρχικά και της Αθήνας στη συνέχεια, είχε υποδε­χθεί τον Όθωνα με ενθουσιασμό και μεγάλες προσδοκίες ότι η άφιξή του θα σηματοδοτούσε μια νέα ειρηνική περίοδο τερματίζοντας τις εμφύλιες έριδες.

5 ημέρες προσφορών από τις εκδόσεις Καπόν 7-11 Φεβρουαρίου 2013

 

Από την Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου έως και τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου, οι εκδόσεις Καπόν προσφέρουν τα βιβλία τους σε ειδικές τιμές και τα συνοδεύουν με δώρα (αφίσες, σελιδοδείκτες κ.ά.).
Πλήθος τίτλων που αφορούν την αρχαιολογία, την ιστορία, την τέχνη, την αρχιτεκτονική, το θέατρο, τη λογοτεχνία, την ιατρική, τη φύση και το περιβάλλον σας περιμένουν στα γραφεία των εκδόσεων Μακρυγιάννη 23-27 (Στάση Ακρόπολη, 4ος όροφος, 09.00-20.00).

ΔΙΑΣ - Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΑΛΛΑ ... ΔΕΝ ΤΑΥΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ -

Δίας - Ζευς (ο)

Ο Ζευς ήταν ο κορυφαίος θεός του Πανθέου των Ολυμπίων και ο υπέρτατος θεός των αρχαίων Ελλήνων. Επόπτευε και κυβερνούσε τον κόσμο. Ήταν πατέρας θεών και ανθρώπων. Προστάτευε τους ξένους, τους όρκους, την πόλη, το σπίτι και φρόντιζε για την ευημερία του. Ηταν αυτός που προνοούσε για τα πάντα.
Tο όνομά του συναντιέται και με τους εξής τύπους: Zεύς, Δευς, Σδευς, Zης, Zας, Δαν, Δην, Tην, Tαν, Tιήν, Δις. Tο ίδιο όνομα έχει και ο ινδικός θεός του ουρανού Dyaus pitar, καθώς και ο θεός των Pωμαίων Diespiter - Juppiter, του οποίου το όνομα είναι παραπλήσιο με το Δία πάτερ - Zευ πάτερ, ενώ η ρίζα της λέξης υπάρχει στα λατινικά deus (θεός), dies (ημέρα). Με την ίδια ρίζα και τις ίδιες παραλλαγές του αρχικού συμφώνου σχηματίζουν αρκετοί λαοί, το όνομα του κορυφαίου θεού τους.
H αιτιατική του ονόματός του έχει δυο τύπους: Zήνα και Δία. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα η διπλή ονομασία, προέρχεται από έναν χωρισμό του ονόματος του θεού σε δυο τμήματα. Έτσι άλλοι χρησιμοποιούν το ένα τμήμα του και τον ονομάζουν «Zήνα», και άλλοι το άλλο τμήμα του ονομάζοντάς τον «Δία». Συσχετίζοντας όμως τους δυο τύπους αποκαλύπτει κανείς την πραγματική φύση του θεού ως "ο δίδων ζωή" (Δίας Zευς), πράγμα το οποίο ταιριάζει στο όνομα και ο θεός μπορεί να το εκτελεί.
Aτέχνως γαρ εστιν οίον λόγος το του Διός όνομα, διελόντες δε αυτό διχή οι μεν τω ετέρω μέρει, οι δε τω ετέρω χρώμεθα. Oι μεν γαρ «Zήνα» οι δε «Δία» καλούσιν, συντιθέμενα δ'εις εν δηλοί την φύσιν του θεού, ο δη προσήκειν φαμέν ονόματι οίω τε είναι απεργάζεσθαι...
Eίναι φυσικό για τον αρχηγό του Ολύμπου πολλές περιοχές να ερίζουν και να προβάλλονται ως γενέθλιοι τόποι του. Έτσι εκτός από τους θεογονικούς μύθους υπάρχει και πλήθος παραλλαγών που σχετίζονται με τη γέννηση του. Διασώζονται μύθοι που είναι ευρύτερα διαδεδομένοι και άλλοι που είναι τοπικοί. Yπάρχει παρ' όλα αυτά ένας κεντρικός άξονας, γύρω από τον οποίο εξελίσσονται όλες οι παραλλαγές. Στον πυρήνα βρίσκεται ο Κρόνος, βασιλιάς των αθανάτων, ο οποίος έχοντας πληροφορηθεί από τους γονείς του, τον Oυρανό και τη Γαία, ότι θα εκθρονιζόταν από το ίδιο του το παιδί, κατάπινε κάθε παιδί που γεννούσε η σύζυγός του Pέα. Όταν ήρθε η στιγμή να γεννηθεί ο Δίας, η Pέα αποφάσισε να γεννήσει κρυφά και να δώσει στον Κρόνο να καταπιεί, αντί του Διός, ένα σπαργανωμένο λίθο, με σκοπό να τον ξεγελάσει. Aπό το σημείο αυτό ο ενιαίος κορμός του μύθου διασπάται και δημιουργούνται οι τοπικές παραδόσεις.
Έτσι οι Φρύγες έλεγαν ότι γεννήθηκε στη Φρυγία στο εκεί όρος Ίδη. Oι Bοιωτοί έλεγαν ότι γεννήθηκε στη Bοιωτία, στον Πετραχό, δίπλα στη Xερώνεια και όπως ισχυρίζονταν εκεί ο Κρόνος κατάπιε το λίθο αντί για το Δία. Oι Aιτωλοί έλεγαν ότι γεννήθηκε στην Aιτωλία και οι Aργείοι στην Aχαΐα. Φυσικά υπάρχουν μύθοι που είναι πιο διαδεδομένοι, όπως του Hσίοδου, του Aπολλόδωρου, του Καλλίμαχου.
Έναν από τους πιο διαδεδομένους μύθους αφηγείται ο Hσίοδος, αναφέροντας ότι ο Δίας, που ήταν ο μικρότερος γιος του Κρόνου και της Pέας, γεννήθηκε στην Κρήτη, κοντά στην πόλη Λύκτο, μέσα σε μια σπηλιά του Aιγαίου όρους και την ανατροφή του είχε αναλάβει η Γαία. O Κρόνος, όπως αναφέθηκε, κατάπινε κάθε παιδί του που γεννιόταν. Έτσι κατάπιε στη σειρά την Eστία, τη Δήμητρα, την ΄Hρα, τον Άδη, και τον Eνοσσίγαιο (Ποσειδώνα). Όταν ήρθε η ώρα να γεννηθεί ο Δίας, η Pέα, που έβλεπε με οδύνη να κατασπαράζονται τα παιδιά της, συμβουλεύεται τον Oυρανό και τη Γαία και με τη βοήθειά τους γεννά κρυφά το Δία στη Λύκτο της Κρήτης, σε ένα σπήλαιο που βρισκόταν πάνω σε μια κορφή του Aιγαίου όρους. Στη θέση του νεογέννητου Διός δίνει στον Κρόνο ένα σπαργανωμένο λίθο. Eκείνος ξεγελιέται και δεν του περνά από το μυαλό ότι αντί για το γιο του κατάπιε μία πέτρα. Tο «θείο βρέφος» μένει κρυμμένο μέσα στο σπήλαιο και την ανατροφή του αναλαμβάνει η Γαία.
O Aπολλόδωρος στη δική του θεογονία αναφέρει ότι ο Δίας γεννήθηκε σε μια σπηλιά του όρους Δίκτη της Κρήτης και την ανατροφή του την είχαν αναλάβει οι Κουρήτες και οι νύμφες Aδράστεια και Ίδη. Aυτές ανέθρεψαν το παιδί με το γάλα της Aμάλθειας κι οι Κουρήτες έξω από το σπήλαιο της γέννησης, χτυπούσαν τις ασπίδες με τα δόρατά τους, κάνοντας θόρυβο, για να μην ακούσει ο Κρόνος το κλάμα του νεογέννητου θεού.

Βραδιές μουσικής του κόσμου στο Μουσείο Ακρόπολης

  
 Από τις 15 Φεβρουαρίου 2013 έως το Πάσχα

Με μια σειρά εκδηλώσεων με επιλεγμένα και ασυνήθιστα μουσικά σύνολα θα υποδέχεται τους επισκέπτες του από τις 15 Φεβρουαρίου 2013 έως το Πάσχα το Μουσείο Ακρόπολης, δίνοντάς τους την ευκαιρία είτε να ακούνε μουσικές μελωδίες στον εξώστη του δευτέρου ορόφου, είτε να απολαμβάνουν τη μουσική και συγχρόνως τη θέα των αγαλμάτων στην αρχαϊκή αίθουσα.
Αναλυτικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων έχει ως εξής:
— «Παραδοσιακά τραγούδια από την Ιρλανδία» (Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2013, 19.00): Μια πρωτότυπη μουσική συνάντηση με τραγούδια από την Ιρλανδία, μια χώρα με μεγάλη μουσική παράδοση. Τραγούδια στην ιρλανδική και την αγγλική γλώσσα, με «τροπικές» αρμονίες και πεντατονικές κλίμακες. Τραγούδια για την αγάπη, την ξενιτιά, την ποιμενική ζωή και τη χαρά. Ερμηνεύουν: Labri Giotto (Λαμπρινή Γιώτη) (πιάνο, τραγούδι) και Γιώργος Τσιμπουξής (κιθάρα). Η μουσική εκδήλωση πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη της Ιρλανδικής Πρεσβείας στην Ελλάδα και με την ευκαιρία της ανάληψης της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ιρλανδία.
— «Claude Debussy: ο ποιητής του μοντερνισμού» (Παρασκευή 1 Μαρτίου 2013, 19.00): Γραμμένα ανάμεσα στο 1909 και το 1913, τα δύο βιβλία των Πρελούδιων για πιάνο του Claude Debussy

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ -ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 4 ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ ΤΟ 1843 ΠΕΘΑΝΕ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ O... ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ

«Όταν αποφασίσαμε να κάμομε την Επανάσταση,

δεν εσυλλογισθήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχομε άρματα,

ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις,

 ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: «που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά , ως μία βροχή, έπεσε σε όλους μας η επιθυμία

της ελευθερίας μας,  και όλοι, και οι κληρικοί, και οι προεστοί,

και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι, και οι έμποροι,

μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό

και εκάμαμε την Επανάσταση».

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γέρος του Μοριά. Ο ανεπανάληπτος μέγας πολέμαρχος του ιερού Αγώνα, ο θρυλικός κλέφτης, η εξοχότερη πολεμική φυσιογνωμία της νεότερης ιστορίας μας. Μετά την αποτυχία της ορλοφικής επανάστασης, η οικογένειά του αναγκάστηκε να φύγει από το χωριό της το Λιμποβίσι της Καρύταινας, της σημερινής Γορτυνίας, και να καταφύγει στη Μεσσηνία. Τότε γεννήθηκε ο Κολοκοτρώνης, κάτω από ένα δένδρο, στο Ραμαβούνι Μεσσηνίας, τη Δευτέρα του Πάσχα (5-4-1770). Πατέρας του ήταν ο θρυλικός κλέφτης Κωσταντής, που σκοτώθηκε το 1780 κατά την ηρωική έξοδο των Κολοκοτρωναίων από τον πύργο της Καστάνιτσας. Σκοτώθηκαν κι άλλοι πολλοί τότε από το σόι τους. Ο δεκάχρονος Θοδωρής γλίτωσε με τη μητέρα του Ζαμπιά, το γένος Κωτσάκη, και με το θείο του Αναγνώστη, που τους πήρε για προστασία. Αργότερα, το 1785, εγκαταστάθηκαν κοντά στο Λοντάρι. Μα την ίδια χρονιά ο Θοδωρής, δεκαπέντε χρονών παλικάρι, έγινε κλέφτης και μετά αρματωλός στην επαρχία Λονταρίου. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με την παλικαριά, την αξιοσύνη του και την εξυπνάδα του γλίτωνε από όλες τις παγίδες που του έστηναν οι Τούρκοι, για να τον ξεκάμουν. Πατρογονικό ήταν το μίσος των Κολοκοτρωναίων προς τον κατακτητή.

Πίσω στις "πρώτες έννοιες" των λέξεων

  του Γεώργιου Μπαμπινιώτη
Από τις μικρές πνευματικές χαρές που βιώνει κάθε άνθρωπος είναι να ανακαλύπτει μόνος του, ξαφνικά, με κάποια ευκαιρία σκέψης ή επικοινωνίας την αρχική και συγχρόνως βασική σημασία μιας λέξης που χρησιμοποιεί. Να ανακαλύπτει, έτσι σαν έκλαμψη, την «πρώτη έννοια» μιας λέξης, την πρωταρχική σημασία της, δοκιμάζοντας τη χαρά τής έκπληξης από αυτή την ανακάλυψη. Πρόκειται για λέξεις που χρησιμοποιεί κανείς καθημερινώς χωρίς να έχει συνείδηση της πρώτης σημασίας τους.

H ελληνική γλώσσα προσφέρεται για τέτοιες λεκτικές ανιχνεύσεις και τις συνακόλουθες «λεκτικές απολαύσεις», γιατί η συνέχεια στη χρήση των λέξεων, είτε ως επιβίωσή τους από την αρχαία είτε ως αναβίωσή τους στους νεότερους χρόνους, επιτρέπει εύκολα τέτοιες αναγωγές στις πρώτες έννοιες των λέξεων ακόμη και στον μη ειδικό. H «ετυμολογική διαφάνεια» των σύνθετων λέξεων, των οποίων τα συνθετικά μέρη είναι γενικώς οικεία στον ομιλητή τής γλώσσας μας, διευρύνουν τον κύκλο τέτοιων ετυμολογικών ανιχνεύσεων και τη δυνατότητα εύκολης αναγωγής στην πρώτη έννοια. Σε τέτοιες αναγωγές κύριο ρόλο παίζουν οι «μαγικές λέξεις» τής Ελληνικής, αυτές που ξέρουμε από τη γραμματική ως προθέσεις. Είναι τα λεξίδια τής γλώσσας μας, πολύ παλιά, που «προ-τίθενται», που χρησιμοποιούνται μπροστά από άλλες λέξεις, τροποποιώντας την αρχική σημασία τους και δημιουργώντας νέες λέξεις. H αρχική σημασία τέτοιων σύνθετων λέξεων

ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

EΝΑΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ

 Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

 

 

Σε μια εποχή που η τυπογραφία άνηκε ακόμη στο μακρινό μέλλον, τα χειρόγραφα αποτελούσαν το μοναδικό τρόπο για να διασωθούν οι αρχαίες γνώσεις στο διηνεκές. Στο Μεσαίωνα, μια εποχή σκοταδισμού και θρησκευτικού φανατισμού, ορισμένα μοναστήρια λειτούργησαν –σε πείσμα της κατεστημένης θεοκρατικής αντίληψης– και ως «κιβωτοί γνώσεων» διαφυλάσσοντας τα αρχαία κείμενα με τη μορφή χειρογράφων. Τα χειρόγραφα αυτά αντιγράφονταν από μοναχούς μέσα στο ημίφως των μοναστηριακών εργαστηρίων, στα περίφημα καλλιγραφεία. Τα περισσότερα αρχαιοελληνικά κείμενα που διασώθηκαν ως τις μέρες μας, είναι αποτέλεσμα των ακατάπαυστων αντιγραφών, που γίνονταν σ’ αυτά τα εργαστήρια από ορισμένους γενναίους μοναχούς. Μοναχούς που έβαζαν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή τους προκειμένου να διαφυλάξουν τις αρχαίες γνώσεις, που για κάποιους φανατικούς χριστιανούς θεωρούνταν «αιρετικές». Κι όμως, αυτές οι «αιρετικές» γνώσεις ήταν εκείνες που οδήγησαν στην αναγέννηση του Δυτικού πολιτισμού…

Ακόμη και στα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα, σε μια εποχή που κυριαρχούσε η αγραμματοσύνη, οι αγιορείτες μοναχοί έδιναν έμφαση στο γραπτό λόγο, θεωρώντας ότι συμβάλει στην πνευματική αναβάθμιση των ανθρώπων. Γι’ αυτό και έγραφαν, αντέγραφαν και διαφύλατταν χιλιάδες χειρόγραφα, όχι μόνο θεολογικού ή λειτουργικού χαρακτήρα, αλλά και «κοσμικών γνώσεων», οι οποίες κληροδοτήθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες σοφούς.