Σελίδες

▼

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2014

ΓΛΥΠΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ-Οδυσσέας Ανδρούτσος

Οδυσσέας Ανδρούτσος 

 Τίτλος έργου: Οδυσσέας Ανδρούτσος Θέση: Πεδίον του Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων Έτος Κατασκευής: 1937 Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο Καλλιτέχνης: Θανάσης Απάρτης

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ:

ΓΛΥΠΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ-Το Παιδι με τα σταφύλια -


Η προτομή παρουσιάζει τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Ο ήρωας αποδίδεται επιβλητικά, με μουστάκι και μακριά μαλλιά. Στα αριστερά της προτομής αναγράφεται: «ΑΠΑΡΤΗΣ 1936» ενώ στην πρόσοψη της βάσης βρίσκεται η επιγραφή: «ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ 1790-1825». Πρόκειται για ένα εκ των αγαλμάτων που «κοσμούν» τη «Λεωφόρο των Ηρώων» στο Πεδίον του Άρεως. Συγκεκριμένα, είναι γνωστό ότι από το 1918 ξεκίνησαν ενέργειες για την ανέγερση Πανελλήνιου Ηρώου στο Πεδίο του Άρεως.
Τη δαπάνη θ’ αναλάμβανε η τότε κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός (με έρανο). Το μεγαλόπνοο όμως σχέδιο περιορίστηκε απλά στη δημιουργία μιας «λεωφόρου» από ήρωες. Γι’ αυτό, ο τότε αρμόδιος υπουργός απευθύνθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ώστε η τελευταία ν’ αναθέσει στους καλύτερους Έλληνες γλύπτες τη φιλοτέχνηση μαρμάρινων προτομών, σε ακαδημαϊκό, ρεαλιστικό ιδίωμα. Στις 25 Μάρτη 1937 έγιναν τ’ αποκαλυπτήρια προτομών σε σχηματοποιημένες βάσεις των 2 μέτρων που στην πρόσοψή τους γράφεται το όνομα, η ημερομηνία γέννησης και θανάτου του ήρωα.
Δημιουργός της προτομής του Ανδρούτσου ήταν ο Θανάσης Απάρτης. Ο Θανάσης Απάρτης γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 24 Οκτωβρίου 1899. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της μεταροντενικής γαλλικής γλυπτικής στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, αναπτύσσοντας στα έργα του ένα ανθρωποκεντρικό προσωπικό ύφος και μια μνημειακή απεικόνιση των μορφών. Μετά την καταστροφή της Σμύρνης, η οικογένεια του Απάρτη εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σε νεαρή ηλικία έφυγε για το Παρίσι, όπου σπούδασε με επιχορήγηση της Έλενας Βενιζέλου στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού κοντά στους γλύπτες Πολ Λαντοβσκί και Μπουσάρ. Στη συνέχεια, τελειοποίησε τις τεχνικές του στις Ακαδημίες του Παρισιού. Ο Απάρτης εργάστηκε συνολικά στο Παρίσι και σε δύο περιόδους επί τριάντα δύο χρόνια (1919 – 1940 και 1945 – 1956). Το 1940 επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1961 εκλέχθηκε καθηγητής και δίδαξε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ενώ το 1967 εκλέχθηκε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Παρισιού. Έλαβε τις τιμητικές διακρίσεις του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής (Γαλλία, 1939) και του Ταξιάρχη του Φοίνικα (1960). Παρουσίασε πολλές φορές τα έργα του στο Παρίσι και στην Αθήνα σε ομαδικές ή ατομικές εκθέσεις, ενώ το 1950 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας. Πέθανε στην Αθήνα την 1 Απριλίου 1972.
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν περίφημος οπλαρχηγός, γιός του Ανδρούτσου. Γεννήθηκε το 1790. Ο Αλή Πασάς ήταν αυτός που τον ανέθρεψε και το 1816 τον διόρισε δερβέναγα της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Υπηρέτησε πιστά τα αντιοθωμανικά συμφέροντα του Αλή πασά και το 1818, όταν άρχισε η διαμάχη του με το σουλτάνο, έφυγε για τους Παξούς. Ανήκει στους αγωνιστές που απέκτησαν ιδιαίτερη μόρφωση και είχε μελετήσει αρχαία και μεσαιωνικά ελληνικά κείμενα, όπως εύκολα προκύπτει από επιστολές του που σώζονται. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία ενώ με την έναρξη της Επανάστασης έδρασε στη Ρούμελη. Το 1822 κατέλαβε το Χάνι της Γραβιάς και με λίγα παλικάρια σταμάτησε τη στρατιά του Ομέρ Βρυώνη και του Κιοσε Μεχμέτ Πασά. Η φήμη του εξαπλώθηκε και και οι οπλαρχηγοί τον ανακήρυξαν αρχιστράτηγο Αν. Ελλάδας. Κατόπιν, εμπόδισε τη στρατιά του Δράμαλη αλλά λίγο καιρό μετά (λόγω εμφύλιων διαμαχών) το πρωτοπαλίκαρό του, ο Ι. Γκούρας στράφηκε εναντίον του. Τον αιχμαλώτισε ως προδότη και τον μετέφερε δέσμιο στον ενετικό πύργο της Ακρόπολης. Τον Ιούνιο του 1825 βασανίστηκε οικτρά και στραγγαλίστηκε από τους εχθρούς του. Μάλιστα, το σώμα του πετάχτηκε στο λιθόστρωτο για να θεωρηθεί ως αποτυχημένη απόπειρα απόδρασης κι όχι δολοφονία.


Φωτογράφος: Ηλίας Γεωργουλέας
στις