Περικλής Βυζάντιος «Ντελάλης» (1893-1972)
Ο Ντελάλης* διαλαλούσε τα νέα, τις παραγγελίες που έπαιρνε από τις αρχές ή για τα εμπορεύματα που έφερναν οι πραματευτάδες. Τα παλιά τα χρόνια που δεν είχαν ανακαλυφτεί το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το μεγάφωνο οι αρχές είχαν πρόβλημα να επικοινωνήσουν με τους κατοίκους και να τους πουν για κάποια πράγματα ή αποφάσεις που τους αφορούσαν. Η δυνατή φωνή και κυρίως ο τρόπος που παρουσίαζαν συνοπτικά τα νέα ή διαφήμιζαν τα προϊόντα, τους καθιστούσε γνωστούς στην τοπική κοινωνία. Έβαζε την παλάμη στο στόμα, σαν χωνί, κι έπαιρνε τις γειτονιές φωνάζοντας. Η αμοιβή του ήταν ένα ποτηράκι τσίπουρο ή λίγο κολατσιό.
Ο τελευταίος ντελάλης των Διδύμων Παναγής (αριστερά) με τον φωτογράφο Στέφο Αλεξανδρίδη.
Υπήρχαν αρκετοί που ασκούσαν το παραδοσιακό επάγγελμα του Ντελάλη. Ορισμένοι μάλιστα είχαν ιδιαίτερα δυνατή φωνή και τους προτιμούσαν. Κάθε φορά που κάποιος ήθελε να ανακοινώσει κάτι που εμπορευόταν έστελνε το ντελάλη να φωνάξει στους κατοίκους τα
νέα.
Για παράδειγμα αν ερχόταν ένα καράβι που πουλούσε πατάτες , την προηγούμενη μέρα ο ντελάλης φώναζε σε όλο το πως όποιος ήθελε πατάτες μπορούσε να πάει την επόμενη μέρα να τις
αγοράσει στο Πόρτο Χέλι.
Άλλοτε
πάλι ο δήμος έστελνε τον ντελάλη να ενημερώσει τους δημότες του για
διάφορα τοπικά ζητήματα Η ευρεία διάδοση των εφημερίδων, του ραδιοφώνου
και της τηλεόρασης υποκατέστησε σταδιακά τους ντελάληδες σε όλα τα χωριά
της περιοχής. Σήμερα τους συναντάμε στις λαϊκές αγορές, που
βροντοφωνάζουν την πραμάτεια ή τα προϊόντα τους.
Υποσημείωση
* ντελάλης
ο [delális] & τελάλης ο [telális]: αυτός που ανακοίνωνε φωναχτά
στους δρόμους αποφάσεις ή διαταγές της διοίκησης ή άλλα γεγονότα που
αφορούσαν τους κατοίκους ενός τόπου: Οι προεστοί έβαλαν ντελάληδες να
διαλαλήσουν τον ερχομό των Tούρκων. ΦΡ βγάζω ντελάλη, κοινολογώ κτ. που
θα έπρεπε να το κρατήσω μυστικό: Δεν μπορείς να του εμπιστευτείς τίποτε,
γιατί θα βγάλει αμέσως ντελάλη.
[τελ-:
μσν. *τελάλης (πρβ. μσν. τελάλισσα) < τουρκ. tellâl (από τα αραβ.)
-ης· ντελ-: ηχηροπ. του αρχικού [t > d] από συμπροφ. με το άρθρο στην
αιτ. [ton-te > tonde > ton-de]
Πηγές
-
Λεξικό Τριανταφυλλίδη